SQL Hakkında Genel Bilgi
SQL (Structured Query Language) veri
tabanlarındaki verileri işlemek için kullanılan yapısal sorgulama dilidir.
Bu dil yardımıyla veritabanlarındaki tüm işlemler
yapılabilir. Backup almadan tutunda bir tabloya veri girmeye varıncaya kadar herşey.
SQL'i şu anda piyasada bulunan hemen hemen her veritabanında
kullanabilirsiniz. SQL'de her veritabanında kullanılan ortak ifadeler olmasına karşın,
veritabanlarının kendine özgü ifadeleri de vardır. Mesela Oracle’da SQL ile
yapabildiğiniz bazı şeyleri başka veritabanlarında yapamayabilirsiniz.
SQL temel olarak şu ifadelerle kullanılır. SELECT,
FROM, WHERE, ORDER BY, GROUP BY, HAVING, UPDATE, DELETE, INSERT.
Burada kullandığımız SQL cümleleri ISCI adlı bir
tablo üzerine yazılmıştır. Alanlar ISCI_NO, ISCI_ADI, YAS, GIRIS_TARIHI, MAAS.
SELECT: Tablodan seçmek istediğimiz alanları
belirtmek için kullanılır. Eğer tablodan tüm alanları seçmek istiyorsak o zaman
alan isimleri yerine * işareti konur.
FROM: Üzerinde işlem yapılacak tablo/tabloları
belirtmek için kullanılır.
WHERE: Tablodan eğer tüm kayıtları değilde
istediğimiz bazı kayıtları elde etmek istiyorsak, örnekte maaşı 250 milyondan fazla
olan işçilerin numarası ve adi gibi, o zaman buraya istediğimiz kriteri yazarız.
SELECT ISCI_NO, ISCI_ADI
FROM ISCI
WHERE MAAS>250000000
DISTINCT: Birbirinin aynı olan satırların
listelenmemesi için bu ifade kullanılır. Mesela ISCI tablosunda bulunan birbirinin
aynı olmayan isimleri listelemek istersek
SELECT DISTINCT ISCI_ADI
FROM ISCI
şeklinde bir SQL ifadesi yazarız.
IN: Koşul belirtirken kullanırız. Mesela ismi
AHMET, ALİ veya MUSTAFA olan işçilerin bilgilerini listelemek için
SELECT *
FROM ISCI
WHERE ISCI_ADI=’AHMET’ OR ISCI_ADI=’ALİ’ OR ISCI_ADI=’MUSTAFA’
şeklinde bir ifade kullanırız. Bunun yerine
SELECT *
FROM ISCI
WHERE ISCI_ADI IN (’AHMET’ ,’ALİ’ ,’MUSTAFA’)
ifadesini de kullanabiliriz. Yani listenin içindeki
herhangi bir değerin bulunması kayıtın seçilmesi için yeterlidir.
LIKE: Eğer aradığımız kayıtın bulunması için
tam bir karşılaştırma yapamıyorsak o zaman kullanırız. Mesela isminin baş harfi A
ile başlayan isimleri bulmak için
SELECT *
FROM ISCI
WHERE ISCI_ADI LIKE ‘A%’ ifadesi kullanılır.
% işareti uzunluğu önemsiz olmak üzere yazıldığı yere her türlü ifade
gelebilir anlamındadır.
?
işareti ise bir karakter olmak üzere her türlü değeri alabilir
anlamındadır. Mesela isminin sondan üçüncü harfi A, ve son harfi Z olan kayıtları
listelemek istersek sondan ikinci harfin ne olduğu önemli değildir. O zaman o harf
yerine aşağıda görüldüğü üzere ? işaretini kullanırız.
SELECT *
FROM ISCI
WHERE ISCI_ADI LIKE ‘%A?Z’
ifadesi kullanılır.
BETWEEN: Koşul belirtirken iki değer arasını
belirtmek için kullanılır. Örnek: Yaşı 30 ile 40 arasındaki işçilerin
kayıtlarını listelemek için
SELECT *
FROM ISCI
WHERE YAS BETWEEN 30 AND 40
ifadesi kullanılır. Bunu aynı zamanda aşağıdaki
ifade ile de yapabilirsiniz. BETWEEN yazım kolaylığı sağlar.
SELECT *
FROM ISCI
WHERE YAS>=30 AND YAS<=40
SUM: Seçilen değerlerin toplamını bulur.
İşçilerin aldığı toplam ücreti görmek için
SELECT SUM(UCRET)
FROM ISCI
ifadesi kullanılır.
MAX, MIN, AVG: Verilen değerin en büyüğünü, en
küçüğünü ve ortalamasını bulur. 1999 yılında giren işçilerin en yüksek
ücretinin, en düşük ücretinin ve ortalamasının ne kadar olduğunu öğrenmek
istersek aşağıdaki ifadeyi kullanırız.
SELECT MAX(UCRET), MIN(UCRET), AVG(UCRET)
FROM ISCI
WHERE GIRIS_TARIHI>’01.01.1999’
MAX en büyük değeri, MIN en küçük değeri, AVG ise
seçilen değerlerin ortalmasını bulur.
ORDER BY: Tablodan seçtiğimiz kayıtları
sıralamak için kullanılır. Yukardaki örnekte isimleri alfabetik sıra ile görmek
istersek
SELECT DISTINCT ISCI_ADI
FROM ISCI
ORDER BY ISCI_ADI
yazarız. Eğer sıralamayı tersine çevirmek istersek
SELECT DISTINCT ISCI_ADI
FROM ISCI
ORDER BY ISCI_ADI DESC
yazarız.
GROUP BY: Genelde istatistik amaçlar için
kullanılır. Mesela hangi tarihte kaç işçinin işe alındığını bulmak için
SELECT GIRIS_TARIHI,COUNT(*)
FROM ISCI
GROUP BY GIRIS_TARIHI
yazmanız yeterli olacaktır. Bu ifade size gün bazında
kaç işçinin işe alındığını gösterecektir. Eğer belli bir tarihten önce ya da
sonrasını isterseniz veya sadece sayının 10’dan büyük olduğu günleri görmek
isterseniz o zaman ifadeyi şu şekilde yazmak gerekir
SELECT GIRIS_TARIHI,COUNT(*)
FROM ISCI
WHERE GIRIS_TARIHI>’01.01.1999’
GROUP BY GIRIS_TARIHI
HAVING COUNT(*)>10
HAVING, grup fonksiyonlarının kriterleri için
kullanılır. SUM, COUNT vb. gibi.
UPDATE: Tabloda bulunan bir istediğiniz bir veya
daha fazla alanın güncellenmesi amacıyla kullanılır. Mesela işçilerin maaşlarına
% 20 zam yapıldığını düşünürsek aşağıdaki ifade ile bunu tabloda
gerçekleştirebiliriz.
UPDATE ISCI
SET MAAS=MAAS*1.2
Eğer maaşlarla birlikte aldıkları primleri de %20
oranında artırmak isterseniz
UPDATE ISCI
SET MAAS=MAAS*1.2 , PRIM=PRIM*1.2
şeklinde bir ifade kullanılır. Aynı zamanda WHERE
ifadesini kullanarak sadece belli kayıtlar üzerinde güncelleme yapabilirsiniz.
DELETE: Tabloda bulunan kayıtları silmek için
kullanılır. Eğer
DELETE FROM ISCI
derseniz tüm kayıtları gönderirsiniz. DELETE
ifadesini kullanırken dikkatli olun. Buradada yine WHERE ifadesini kullanarak sadece
belli kritere uyan kayıtların silinmesini sağlayabilirsiniz. Kötü bir örnek ama
olsun, patron 45 yaşından büyük işçileri işten attı (burası Türkiye, olmaz
demeyin) ve kayıtlarının silinmesi isteniyor. O zaman
DELETE FROM ISCI
WHERE YAS>45
ifadesi kullanılır.
INSERT: Tablolara veri girişi yapmak amacıyla
kullanılır.
INSERT INTO ISCI (ISCI_NO,ADI,SOYADI) VALUES
(1000,’AHMET’,’SAVAŞ’);
Eğer giriş yaparken tablonun bütün alanları
kullanılacaksa alan isimlerini vermeye gerek yoktur.
Not: UPDATE, DELETE ve INSERT ifadelerini
kullanırken dikkatli olmalısınız. Eğer SQL tabanlı bir veri tabanı
kullanıyorsanız bu ifadeleri veritabanlarının kendi tool’ları üzerinde kullanın.
Çünkü Delphi ile gelen SQL Explorer’da işaretine basmayı unutursanız
yaptığınız işlemin geri dönüşü olmayabilir. Yani en son yaptığınız işlemi
Rollback yapamazsınız ve eğer gerçek veritabanı üzerinde yaptıysanız işlemi
başınız bayağı ağrıyabilir veya o iş yerinde yazdığınız son SQL ifadesi
olabilir. :-))
İKİ TABLODAN BİRDEN KAYIT SEÇMEK
İşçilerin kimlik bilgilerinin ISCI_KIMLIK tablosunda
tutulduğunu kabul ederek bizden ÇORUM doğumlu olanların listesinin istendiğini
varsayalım. Tablolar birbirine ISCI_NO alanı üzerinden ilişkili olsun.
SELECT A.ISCI_NO, A.ISCI_ADI, B.DOGUM_YERI
FROM ISCI A, ISCI_KIMLIK B
WHERE B.DOGUM_YERI=’ÇORUM’
AND A.ISCI_NO=B.ISCI_NO
şeklinde bir ifade yazarak listemizi elde edebiliriz.
Burada WHERE koşuluna yazdığınız sıranın pek bir önemi yoktur. Her şartta aynı
sonuçları elde ederseniz. Fakat performans açısından biraz farkeder. Yukardaki ifade
SELECT A.ISCI_NO, A.ISCI_ADI, B.DOGUM_YERI
FROM ISCI A, ISCI_KIMLIK B
WHERE A.ISCI_NO=B.ISCI_NO
B.DOGUM_YERI=’ÇORUM’
ifadesinden daha hızlı çalışır. Çünkü ilk
ifadede önce doğum yeri ÇORUM olan kayıtlar seçilir daha bu kayıtlara işçi tablosu
birleştirilir. Sonraki ifadede ise önce tüm kayıtlar birleştirilir, bunların
arasından doğum yeri ÇORUM olanlar seçilir.
bimeks borland component database delphi delphi.net delphi dersleri firebird help interbase makale oracle
seminer software sybase veritabanı web
|